Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Elektrośmieci nie segreguje 10 proc. Polaków. Gdzie najlepiej radzimy sobie z e-odpadami? Zobacz ranking miast

Przemysław Zańko-Gulczyński
Przemysław Zańko-Gulczyński
Baterie wyrzuca do zwykłego kosza 18 proc. Polaków. Co 10. z nas robi to samo z małymi elektrośmieciami.
Baterie wyrzuca do zwykłego kosza 18 proc. Polaków. Co 10. z nas robi to samo z małymi elektrośmieciami. Łukasz Kowalski / Polska Press / ZDJĘCIE ILUSTRACYJNE
Elektrośmieci sprawiają nam problemy. Wiele osób nie wie, gdzie wyrzucać małe urządzenia elektroniczne i baterie, przez co lądują one w zwykłych śmietnikach i szkodzą środowisku. Zespół analityczny TME sprawdził, w jakich miastach najczęściej wymieniamy sprzęt oraz gdzie najlepiej radzimy sobie z segregacją e-odpadów. Kto wypadł najlepiej w rankingu miast?

Spis treści

Elektrośmieci nas pokonują. Co 10. Polak wyrzuca je do zwykłego kosza

Elektrośmieci, czyli zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, „produkujemy” często i w dużych ilościach. Jak pokazuje raport „Nawyki elektrorecyklingowe Polaków pod lupą” zespołu analitycznego TME:

  • 43 proc. Polaków wymienia małe urządzenia elektroniczne co 1–3 lata,
  • blisko 30 proc. Polaków robi to co 4–5 lat,
  • aż 18,5 proc. dokonuje wymiany co najmniej raz w roku.

– Z ostatniego dostępnego raportu Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska wynika, że w 2018 roku produkcja elektrośmieci w Polsce wynosiła ok. 200 tys. ton rocznie. Natomiast te dane są już nieaktualne. Szacujemy, że w 2021 roku był to już poziom ok. 560 tys. ton – mówi cytowany przez plastech.pl Grzegorz Skrzypczak, prezes ElektroEko, Organizacji Odzysku Sprzętu Elektrycznego i Elektronicznego.

Co robimy z tą ogromną górą e-odpadów? Często po prostu zalegają one w domach i mieszkaniach. Z badania GFK Polonia „Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny. Wiedza i postawy Polaków” wynika, że 51 proc. Polaków przechowuje w domu elektrośmieci takie jak m.in. stare telefony komórkowe, żelazka, suszarki do włosów czy czajniki elektryczne. Szacuje się, że chomikujemy ok. 20 mln sztuk takich odpadów.

Ranking miast
Ranking miast Zespół Analityczny TME

Nawet jeśli już decydujemy się wyrzucić elektrośmieci, nie zawsze wiemy, co z nimi zrobić. Według badania TME:

  • co 10. Polak wyrzuca małe urządzenia elektroniczne na śmietnik, nie przejmując się segregacją,
  • 18 proc. Polaków w ten sam sposób postępuje ze zużytymi bateriami,
  • pod względem recyklingu e-odpadów Polska zajmuje w Europie dopiero 21. miejsce (dane Eurostatu sprzed 4 lat).

Zdaniem ekspertów sytuacja stopniowo się poprawia, zwłaszcza jeśli chodzi o postawy osób młodych.

– Leśnicy wciąż wskazują na problem wywozu śmieci wielkogabarytowych do lasów, wciąż też naszemu krajowi daleko do osiągnięcia celów unijnych odnośnie recyklingu. (…) Świadomość ekologiczna Polaków – przynajmniej w obszarze e-odpadów – wygląda stosunkowo lepiej, a zachowania w przeważającej mierze są proekologiczne – podają analitycy TME.

Ranking miast pod kątem e-odpadów. Gdzie segregujemy je najlepiej?

Autorzy raportu stworzyli ranking miast, których mieszkańcy najlepiej radzą sobie z obowiązkiem segregacji elektrośmieci. Ocenę podwyższały praktyki takie jak korzystanie z profesjonalnych usług utylizacji e-odpadów oraz oddawanie ich do specjalnych punktów zbiórki, zaś obniżało ją wyrzucanie elektrośmieci do zwykłego śmietnika czy trzymanie ich przez lata w domach.

Ranking miast pod względem prawidłowego postępowania z e-odpadami prezentuje się następująco:

  • Katowice – 88,9 proc. proekologicznych zachowań,
  • Białystok – 86,8 proc.,
  • Bydgoszcz – 85,1 proc.,
  • Łódź – 84,1 proc.,
  • Kraków – 82,1 proc.,
  • Wrocław – 80,33 proc.,
  • Warszawa – 80,3 proc.,
  • Szczecin – 78,2 proc.,
  • Poznań – 77,1 proc.,
  • Gdańsk – 73,2 proc.

– Trzy miasta, które znalazły się na samym dole zestawienia, to Szczecin (...), Poznań (...) oraz Gdańsk (...). Chociaż także tutaj przeważająca część mieszkańców postępuje w ekologiczny sposób, to (...) co czwarty mieszkaniec Gdańska nie obchodzi się z e-odpadami w prawidłowy sposób – zauważają autorzy raportu.

Gdzie najczęściej wymieniamy sprzęt elektroniczny?

Badanie TME ujawniło też sporo ciekawostek na temat zwyczajów Polaków związanych z kupowaniem nowego sprzętu. Ogółem większość z nas (64 proc.) wymienia urządzenia dopiero wtedy, gdy się zepsują. Jednak ok. 28 proc. decyduje się na wymianę, gdy pojawi się nowszy model danego sprzętu.

– Wymian [małego sprzętu – przyp. red.] przynajmniej raz do roku najczęściej dokonują mieszkańcy Białegostoku (38,2 proc.), Warszawy (25 proc.) oraz Poznania (22 proc.) – piszą autorzy raportu. – Czwarte, piąte i szóste miejsce zajmują kolejno Katowice, Gdańsk i Szczecin. Najrzadziej corocznych wymian dokonują mieszkańcy Bydgoszczy (12,8 proc.), Wrocławia (13,1 proc.) oraz Łodzi (13,6 proc.).

Częstotliwość wymiany małych urządzeń elektronicznych
Częstotliwość wymiany małych urządzeń elektronicznych Zespół Analityczny TME

Jeśli chodzi o duży sprzęt elektryczny i elektroniczny, wymieniamy go znacznie rzadziej niż ten mały. Przeważająca większość Polaków (73,4 proc.) robi to co 6–10 lat. Najczęściej duży sprzęt wymieniają mieszkańcy Krakowa, Szczecina i Warszawy, najrzadziej zaś – Katowic, Wrocławia i Łodzi. Jak przyznają analitycy, nie jest całkiem jasne, czemu duże urządzenia są kupowane mniej chętnie od małych.

– Może to być związane zarówno z ich większą trwałością, jak i wyższą ceną oraz faktem, że ich wymiana bywa problematyczna (co obejmuje kwestie związane m.in. z transportem, dopasowaniem do wnętrza mieszkania oraz recyklingiem) – zgadują autorzy raportu.

Co robić z elektrośmieciami?

E-odpady nie powinny być wyrzucane do zwykłego śmietnika z trzech powodów. Po pierwsze, utrudnia to ich recykling, a warto wiedzieć, że z urządzeń elektronicznych można odzyskać wiele cennych elementów i surowców. Po drugie, recykling e-odpadów daje duże korzyści ekologiczne, pozwalając m.in. znacząco ograniczyć emisję dwutlenku węgla do atmosfery. Po trzecie wreszcie, elektrośmieci, które trafią do lasu czy na zwykłe wysypisko, mogą silnie zanieczyszczać środowisko (jak np. cieknące baterie).

Gdy chcemy w prawidłowy sposób pozbyć się elektroodpadów, mamy kilka możliwości. Jeśli chodzi o duże urządzenia (np. pralka, lodówka, zmywarka), większość miast sama organizuje ich wywózkę – wystarczy w wyznaczonym dniu wystawić e-odpady w miejscu przeznaczonym na odpady wielkogabarytowe. Można również zamówić wywóz takich śmieci przez specjalistyczną firmę (na własny koszt) lub osobiście zawieźć je do najbliższego punktu odbioru odpadów elektrycznych i elektronicznych. Informację o lokalizacji punktów można bez trudu uzyskać w Internecie. Również przy zakupie nowego sprzętu RTV czy AGD coraz częściej mamy możliwość jednoczesnego oddania starego urządzenia do sklepu.

Z kolei małe elektrośmieci można wyrzucać do specjalnych kontenerów znajdujących się na osiedlach oraz pojemników (np. na baterie), jakie są wystawiane w niektórych sklepach. Co więcej, wszystkie sklepy wielkopowierzchniowe sprzedające AGD mają obowiązek przyjąć od nas niewielkie e-odpady pod warunkiem, że każdy bok urządzenia ma nie więcej niż 25 cm. W ten sposób można więc pozbyć się np. starej myszki komputerowej czy suszarki do włosów. Małe elektroodpady można także, podobnie jak duże, dostarczyć osobiście do punktu zbiórki tego typu śmieci.

od 7 lat
Wideo

Kalendarz siewu kwiatów

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Elektrośmieci nie segreguje 10 proc. Polaków. Gdzie najlepiej radzimy sobie z e-odpadami? Zobacz ranking miast - RegioDom.pl

Wróć na zawiercie.naszemiasto.pl Nasze Miasto