Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Podziemny tunel w Zawierciu. Ukrywali się tam Żydzi

Patryk Drabek
Podziemny tunel w Zawierciu: Jarosław Pająk pokazuje nam fotografię, na której uwiecznił wejście do tunelu w Zawierciu.
Podziemny tunel w Zawierciu: Jarosław Pająk pokazuje nam fotografię, na której uwiecznił wejście do tunelu w Zawierciu. P. Drabek
Podziemny tunel w Zawierciu: W czasie pracy dla policji Jarosław Pająk trafił na wejście do podziemnego tunelu. Przy wejściu leżał... granat artyleryjski. Ukrywali się tam Żydzi.

Podziemny tunel w Zawierciu. Ukrywali się tam Żydzi

Tunel, w którym ukrywali się zawierciańscy Żydzi, znajduje się pod jedną z kamienic przy placu Dąbrowskiego w Zawierciu. Niemcom udało się zlokalizować kilka takich przejść, ale to, które opisujemy, długo pozostawało nieodkryte. Aż do 2002 roku…

- To powinny być informacje dla osób, które zajęłyby się renowacją takiego tunelu. Ktoś musi się tym w końcu zainteresować, tymczasem wciąż nie widać szczęśliwego finału tej historii - wskazuje emerytowany policjant i pasjonat historii Jarosław Pająk i prosi, by ze względu na dobro osób mieszkających w tej kamienicy nie ujawniać dokładnego adresu.

Jak trafił na ten tunel? W zawierciańskiej policji był dowódcą grupy pirotechników i do jego zadań należało przeprowadzenie wstępnego rozpoznania minersko - pirotechnicznego. Pewnego dnia podczas prac remontowych robotnicy trafili na coś, co przypominało pocisk. - Przyjechałem na miejsce i wprowadzono mnie do piwniczki, przez którą miała zostać poprowadzona rura z wodą. Okazało się, że był tam niewybuch - granat artyleryjski, czyli popularny „ogórek”.

Miał zapalnik i stanowił realne zagrożenie, ale w świetle latarki zauważyłem również, że do pocisku doprowadzony był odciąg - wspomina tę sytuację Jarosław Pająk.

To oznaczało, że policjant miał do czynienia z pułapką zastawioną na nieproszonych gości. Po tym jak patrol saperski zabrał pocisk, by zdetonować go na poligonie, okazało się, że znajdowały się tam kamienie rzeczne, a odsunięcie ich ukazywało wejście do tunelu.

- Nie mogła to być studnia. Na miejscu zjawili się między innymi pracownicy administracji i strażacy, dzięki którym udało się nieco odgruzować tunel oraz wypompować z niego wodę. Przez 10 lat to odkrycie związane z zawierciańskim gettem zostało jednak pozostawione samo sobie. Tymczasem to ewenement na wielką skalę. Jestem amatorem, ale liczę na to, że sprawą zajmą się w najbliższym czasie historycy - podkreśla Jarosław Pająk.
Kto podejmie to wyzwanie?

Podziemny tunel w Zawierciu: Nowe informacje
Z informacji do jakich dotarł Jarosław Pająk, wynika, że w Zawierciu ocalało 30 Żydów, co już może działać na wyobraźnię i pokazywać jakich rozmiarów był tunel, w którym się ukryli. A może to były tunele? Na to wskazywałyby informacje, które przekazał Ariel Yahalomi, a więc zawierciański Żyd, który przeżył niemiecką okupację.

W 2011 roku przyjechał on do Miejskiego Ośrodka Kultury „Centrum” w Zawierciu i zaprezentowano mu między innymi zdjęcia tunelu. Przyznał, że na terenie zawierciańskiego getta funkcjonowały podziemne schrony budowane przez Żydów. Wszystko to, co ustalił Jarosław Pająk pokryło się z wersją przedstawioną przez Ariela Yahalomiego.

Chociaż na zdjęciach nie było widać granatu moździerzowego, to zawiercianin żydowskiego pochodzenia doskonale zdawał sobie sprawę z tego, że taki niewybuch znajdował się w piwnicy zawierciańskiej kamienicy przy placu Dąbrowskiego.

Podziemny tunel w Zawierciu: Czytaj więcej o historii

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Michał Pietrzak - Niedźwiedź włamał się po smalec w Dol. Strążyskiej

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na zawiercie.naszemiasto.pl Nasze Miasto