Wielki Piec Huty Pokój będzie przebudowany – w Rudzie Śląskiej powstanie Centrum Transformacji. Zobacz ZDJĘCIA

Wielki Piec rudzkiej Huty Pokój zostanie przebudowany i zagospodarowany w oparciu o pomysł wyłoniony w konkursie w 2019 r. Powstanie tu platforma widokowa i ścieżka dydaktyczna, a budynek sterowni i maszynowni zostanie zaadaptowany na potrzeby muzealne.

- Piec został wpisany na listę zabytków w 2012 r., w 2018 r. miasto przejęło go na własność, dziś podpisujemy umowę na jego zabezpieczenie i przebudowę. Mamy całą dokumentację, jesteśmy gotowi, by urzeczywistnić to piękne marzenie i wpisać Rudę Śląską w szlak dziedzictwa poprzemysłowego – mówi Michał Pierończyk.

Jak przekazują władze miasta, istniejąca rampa kolejowa zostanie przebudowana na obiekt o funkcji biurowej. Ponadto zaplanowano również powstanie placu zabaw nawiązującego do tradycji hutniczej i ogrodu edukacyjnego.

Michał Pierończyk wyjaśnia, że w ramach inwestycji będą prowadzone dwa rodzaje prac. Pierwsze obejmą szeroko rozumiane zabezpieczenie potężnego obiektu i odnowienie istniejącej infrastruktury.

- Wszystkie poziomy zostaną odnowione, by móc bezpiecznie się po nich poruszać. Musimy dostawić szyb windowy, żeby obiekt był dostępny dla każdego. Druga grupa prac do dobudowanie nowego budynku. Będzie m.in. służył do celów szkoleniowych – wyjaśnia prezydent Rudy Śląskiej.

Prace, które potrwają do 2026 r. obejmą również budowę nowego, „zawieszonego” w powietrzu budynku. Znajdą się w nim część wystawiennicza, a także strefy wypoczynku i gastronomiczna.

Całkowity koszt inwestycji wyniesie blisko 100 mln złotych. Ponad 66 mln zł to środki z Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji, blisko 9,5 mln zł zostanie dołożone z budżetu państwa. Środki będą pochodzić z nowego rozdania unijnego Programu Fundusze Europejskie dla Śląskiego 2021-2027.

Rudzki Wielki Piec wchodził w skład Huty Pokój, która została założona w 1840 r. Zakład prężnie się rozwijał, by szybko stać się największym tego typu obiektem w regionie. W 1907 r. huta miała już sześć pieców. Właśnie tu Tadeusz Sendzimir, polski inżynier i wynalazca nazywany „Edisonem metalurgii”, uruchomił pierwszą walcarkę blach na zimno własnego pomysłu. Po II wojnie światowej rudzka huta stała się największą w Polsce.

Uruchomienie Wielkiego Pieca, który za dwa lata zyska nowe funkcje, odbyło się w 1968 r. i zostało uwiecznione przez Polską Kronikę Filmową. Wybudowany został w rekordowym czasie 105 dni, przy zakładanym terminie wynoszącym 1,5 roku. Niestety równie szybko, bo zaledwie po 20 latach, obiekt okazał się nieefektywny i przestarzały. Po modernizacji zmieniono profil produkcyjny urządzenia – wytapiano tu żelazomangan. Huta Pokój była jedynym w Polsce producentem tego stopu.

Wygaszenie pieca nastąpiło w 2005 r. Powodem była wysoka awaryjność i negatywny wpływ na środowisko. Jego nowe funkcje będą zdecydowanie bardziej przyjazne.

- Wielki Piec ma być dostępny dla mieszkańców, którzy znajdą tutaj miejsce zarówno na to, by odpocząć, np. przy filiżance kawy, posłuchać koncertu, obejrzeć wystawę – mówi Łukasz Urbańczyk, Miejski Konserwator Zabytków.

Według szacunków zrewitalizowany obiekt ma odwiedzać ok. 10 tys. osób rocznie.