Zamieszanie wokół synagogi w Zawierciu. Miasto nie ma pokrycia na inwestycje. Jak zrealizowana zostanie przebudowa budynku?

Obecnie budynek jest w stanie katastrofalnym i częściowo zabezpieczony. Miasto jako odpowiedzialne za budynek pokryje koszty związane z jego całościowym zabezpieczeniem i to nie małe, w granicach 500 tyś zł, poinformował Marcin Gawłowicz, skarbnik miasta na dzisiejszej (27 X.br.) sesji rady miasta.

Ogłoszono także otwarcie ofert na realizacje powyższego zadania, w wyniku którego wpłynęła jedna oferta, na kwotę 6 mln 456 tyś zł. Miasto zakładało szacunkowy koszt na 5 mln złotych. Postępowanie więc będzie unieważnione z uwagi na tak wysoką kwotę.

Miasto bezpłatnie przejęło synagogę i podległą działkę od Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Katowicach w 2020 roku, lecz odbyło się to bez konsultacji z radnymi miasta. Z tym samym przypadkiem mamy do czynienia w obecnej sytuacji, kiedy prezydent, bez konsultacji z radą miasta, składa wniosek o dofinansowanie, na tak dużą inwestycje z Programu Polski Ład. Środki w kwocie 4,5 mln zł zostały przyznane, lecz całość inwestycji szacuje się na kwotę około 6,5 mln zł, plus 1 mln 50 tyś. zł na wyposażenie. Na takie działania z bardzo dużym prawdopodobieństwem nie zgodzą się radni Zawiercia. Wynika to z faktu, że miasto potrzebuje pieniędzy na bardziej priorytetowe zadania w tym momencie, na które już brakuje pieniędzy, a nie znajdą się dodatkowe, aby dokładać.

Część rady miasta na dzisiejszej sesji (27 X.br.), opiniowała za zwrotem pozyskanej kwoty i wystąpienie o dofinansowanie zadania bardziej piorytowego, typu rewitalizacja MOK-u.

Miasto nie może zmienić inwestycji, lecz jej zakres. Możemy zmienić opis inwestycji, np. rezygnując z fotowoltaiki na dachu, aby zmniejszyć koszty, ale nie z samej inwestycji. - poinformował Jarosław Felczuk, naczelnik wydziału inwestycji UM w Zawierciu.

Istnieje, więc duże prawdopodobieństwo, że środki z Polskiego Ładu mogą zostać zwrócone, a projekt nie będzie zrealizowany.

Miasto chciało stworzyć tam m.in. przestrzeń kulturalną sprzyjającą integracji międzypokoleniowej oraz miejsce pamięci, tak aby dawne zapomniane miejsce odzyskało swój blask. Wcześniej głos w tym temacie zabrali także przedstawiciele Zawierciańskiego Forum Młodzieży, którzy jednogłośnie stwierdzili, że zależy im na stworzeniu miejsca przyjaznego i zarazem łatwo dostępnego dla młodzieży.

W ramach projektu społecznego uczniów II Liceum Ogólnokształcącego im. H. Malczewskiej w Zawierciu na jednej ze ścian powieszony został baner przypominający mieszkańcom i przyjezdnym, że w tym miejscu znajduje się synagoga. W tym samym roku ogłoszono konsultacje społeczne w kwestii zagospodarowania budynku oraz szukano archiwalnych zdjęć. Radni miasta jednak wtedy odrzucili pomysł zabezpieczenia środków z budżetu na ten cel.

Budynek miałby być przywrócony do historycznych pierwotnych warunków. W budynku miałoby być usytuowana m.in:

- galeria wejściową „foyer", przestrzeń ekspozycyjna, galeria na salę wielofunkcyjną, pomieszczenia spotkań z pomieszczeniem socjalnym.

Synagoga znajduje się przy ulicy Marszałkowskiej 41 w Zawierciu. Została wybudowana w 1880 roku. Budynek wzniesiono na planie prostokąta. Zastosowano w niej tradycyjny układ. Od wschodu znajdowała się główna sala modlitewna. Od zachodu znajdował się natomiast babiniec z przedsionkiem. W dalszym ciągu jest dostrzegalny pierwotny układ okien. Synagoga została zdewastowana przez hitlerowców podczas II wojny światowej. Po 1945 roku została przebudowana i zagospodarowana pod sklepy.

Od kilkunastu lat budynek stoi pusta i powoli popada w ruinę.