Referendum w Zawierciu. Wojewoda zakwestionował jedno z pytań

Referendum lokalne w Zawierciu ma odbyć się w niedzielę, 17 czerwca. Zgodnie z uchwałą podjętą 30 kwietnia przez radę miejską, ma ono dotyczyć trzech kwestii. Mieszkańcy mają wypowiedzieć się w sprawie budowy kopalni rud cynku i ołowiu na terenie powiatu zawierciańskiego, bezpłatnej komunikacji dla dzieci i młodzieży do ukończenia 18 roku życia oraz dofinansowania zabiegu in vitro z budżetu gminy.

Wojewoda Śląski rozpoczął jednak postępowanie nadzorcze w sprawie nieważności uchwały rady miasta Zawiercie, która została podjęta 30 kwietnia. Zastrzeżenia budzi pierwsze pytanie referendum, które związane jest z budową kopalni na terenie powiatu. Zakwestionowana została jego legalność.

- Referendum lokalne nie może prowadzić do rozstrzygnięć sprzecznych z prawem. Należy mieć na uwadze, że przepis art. 65 ustawy o referendum lokalnym nakłada na właściwy organ jednostki samorządu terytorialnego obowiązek niezwłocznego podjęcia czynności w celu realizacji rozstrzygającego wyniku referendum. Referendum zatem nie może być zorganizowane, gdy rozstrzygający wynik byłby nie do pogodzenia z powszechnie obowiązującym prawem, jak i wtedy gdy samo poddanie określonej sprawy trybowi referendum naruszyłoby prawo, ponieważ dla tego rodzaju sprawy prawo przewiduje inną, obowiązkową procedurę - czytamy w uzasadnieniu zawiadomienia wydanego 5 czerwca 2018 roku.

W piśmie wskazuje się na fakt, że wyznaczenie lokalizacji kopalni wymaga zmian w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego oraz zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Zdaniem organu nadzoru referendum nie może zastąpić przeprowadzenia tej procedury., ponieważ jego wynik może doprowadzić do rozwiązań sprzecznych z przepisami uwzględnianymi przy sporządzaniu planu.

Zwrócono także uwagę na fakt, że o wyznaczenie lokalizacji kopalni musi być poprzedzone uzyskaniem przez przedsiębiorcę koncesji. Zgodnie z prawem geologicznym oraz górniczym jest to zakres kompetencji ministra środowiska, a samorząd terytorialny nie może mieć wpływu na takie decyzje.

- Biorąc pod uwagę wspomniany na wstępie art. 65 ustawy o referendum lokalnym przeprowadzenie referendum w sprawie lokalizacji kopalni uznać należy za niedopuszczalne, ponieważ jego wynik może doprowadzić do rozwiązań sprzecznych z przepisami uwzględnianymi przy uzgadnianiu udzielania koncesji na wydobywanie kopalin ze złóż. Wreszcie, w ocenie organu nadzoru, możliwość bezpośredniego wyrażania woli przez mieszkańców w drodze referendum lokalnego nie może prowadzić do zniesienia obowiązków oraz kompetencji organów stanowiących i wykonawczych jednostek samorządu terytorialnego, zwłaszcza tam, gdzie w grę wchodzi ich wyłączność kompetencyjna - czytamy w piśmie.

Warto także dodać, że zakwestionowanie legalności pierwszego pytania będzie miało wpływ na treść wzoru karty do głosowania oraz wzoru nakładki na tę kartę w alfabecie Braille’a. Postępowanie dotyczyć musi zatem unieważnienia treści całej uchwały.

Termin wydania rozstrzygnięcia nadzorczego minie 8 czerwca 2018 roku (piątek). Do tego czasu rada miejska może złożyć wyjaśnienia w tej sprawie.